Arbo in het autobedrijf


In een garagebedrijf spelen veiligheid en gezondheid een belangrijke rol. Tillen, bukken, werken met gevaarlijke stoffen, schadelijk geluid. Er liggen allerlei gevaren op de loer. Een goed arbobeleid kan veel ellende voorkomen. Maar wat komt daar allemaal bij kijken?

 

Een goede houding is belangrijk. Werken met een brug maakt dat gemakkelijker, maar zorg ook dat de brug op de juiste hoogte staat voor de werkzaamheden die je op dat moment uitvoert.

Iedere werkgever moet de wet kennen. Dus ook de Arbowet. Op het moment dat een werkgever zijn werknemers inzet om werk te verrichten, neemt hij de zogenaamde zorgplicht op zich. Dat betekent dat de werkgever ervoor verantwoordelijk is dat het werk onder veilige omstandigheden uitgevoerd kan worden. “Dat draagt weer bij aan een goede bedrijfsvoering, en uiteindelijk aan de gezondheid van de medewerkers en dus de prestaties en veiligheid van het bedrijf zelf. Alles hangt dus samen, zou je kunnen zeggen.”

Aan het woord is veiligheidskundige Nander van Rooijen van DEKRA Industrial Safety die kort het belang van arboregels schetst.

In de autobranche gaat het om het zwaardere werk

Uiteraard spelen in ieder soort bedrijf weer andere onderwerpen. “In de autobranche gaat het met name om het zwaardere werk zoals bukken, tillen, duwen en trekken. Fysieke belasting dus. Aan de andere kant werken veel garages met diverse gevaarlijke stoffen, van (rem)olie tot brandstoffen, maar ook lak en lijm in het schadeherstelbedrijf. De blootstelling daaraan valt onder het Arbobesluit en is een onderwerp dat vaak speelt in garagebedrijven.

Een uitbesteedde RI&E houdt je uiteindelijk een betere spiegel voor

Garagebedrijf moet breed arbobeleid opzetten

Toolspecial Art.No. C-9806 Kniematjes zijn zeker geen overbodige luxe, wel goed voor de gezondheid van ieders knieën.

Behalve fysieke belasting en het werken met gevaarlijke stoffen moet een werkgever in de garagesector rekening houden met allerlei andere veiligheidsaspecten. “Denk aan schadelijk geluid, transportbewegingen of blootstelling aan uitlaatgassen. Het arbobeleid dat garagebedrijven moeten opzetten, is heel breed. De basis voor een goed arbobeleid is de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E). Een werkgever moet al een RI&E opstellen zodra het bedrijf werknemers in dienst heeft. Daarin staat informatie over de aard van het bedrijf, de organisatie ervan, welke gevaren er zijn en welke van die gevaren een risico vormen. Vervolgens komt de ernst van de risico’s aan bod, waarbij de grootste gevaren het eerst worden aangepakt. Dan bepaal je beheersmaatregelen en maak je een plan van aanpak waarin staat welke risico’s je als eerste gaat wegnemen en hoe je dat wilt doen. Ook wordt bepaald wie er voor verantwoordelijk is.”

De Inspectie SZW handhaaft op de aanwezigheid van een goede RI&E. “Als je niet kunt aantonen dat je die hebt, kan dat verstrekkende gevolgen hebben voor je bedrijf. Als er een ongeluk gebeurt, krijg je niet alleen een boete van de Inspectie, maar kun je ook nog eens aansprakelijk gesteld worden. Dan ga je allerlei civiele trajecten in waarmee hoge bedragen gemoeid kunnen zijn.”

Valkuil bij opzetten arbobeleid voor het garagebedrijf

7 arbo-tips
1) Een vanzelfsprekende, maar: houd de werkplaats netjes.
2) Neem arbo serieus. Het gaat om jouw bedrijf en werknemers!
3) Spreek elkaar aan op bijvoorbeeld verkeerd tillen of sjouwen.
4) Snoerloos werken voorkomt struikelen.
5) Gebruik de vrijheid die de Arbowet biedt om goede hulpmiddelen in te zetten.
6) Besteed het maken van de RI&E uit. Veiligheid is een vak!
7) Persoonlijke beschermingsmiddelen zijn een laatste redmiddel. Je moet eerst alternatieven bekijken en bronmaatregelen nemen.

Een valkuil bij het opzetten van goed arbobeleid in een garagebedrijf is volgens Van Rooijen dat het vaak kleinere bedrijven betreft. “Er wordt dan één iemand aangewezen die het ‘er even naast’ moet doen. Zo werkt het echter niet.” Het opstellen van een RI&E is een kunst op zich, zegt Van Rooijen. “Veiligheid is een vak. Het vereist kunde en kennis. Het is niet zomaar even het opstellen van een checklist en dan vinkjes zetten. Je moet kennis in huis hebben en van jezelf weten wanneer je welke informatie moet halen en waar die te halen is.”

“Overigens moet elke organisatie zogenoemde deskundige bijstand organiseren. Dit om bijvoorbeeld de RI&E te beoordelen en te toetsen, bijstand te verlenen op het gebied van ziekteverzuim en het uitvoeren en organiseren van medisch onderzoek (bij aanstelling of bij risicovolle activiteiten). Deskundige bijstand kun je zelf organiseren, maar voor kleinere bedrijven is het verstandiger dit bij een arbodienst weg te leggen.”

In garages zijn verschillende middelen die het werken vergemakkelijken en voldoen aan de arbowetgeving. “Neem bijvoorbeeld de brug, die precies op de gewenst hoogte afgesteld kan worden. Men hoeft zo niet meer op de knieën of onder een auto te gaan liggen. Of neem het geven van instructies bij het werken met gevaarlijke stoffen. Zo voorkom je gezondheidsproblemen en eventuele ongelukken zo veel mogelijk.”

Andere soort lak of lijm?

Uiteraard is het logisch dat werkgevers hierbij meteen denken aan persoonlijke beschermingsmiddelen (pbm’s). Van Rooijen wijst er echter op dat het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen niet vanzelfsprekend het eerste middel is als er veiligheidsrisico’s aanwezig zijn. “Allereerst moet je als werkgever bronmaatregelen gaan treffen in het kader van de Arbeidshygiënische Strategie: kun je de gevaren zelf wegnemen door bijvoorbeeld met een ander soort lak of lijm te werken? Pas als alle alternatieven niet toegepast kunnen worden, komen persoonlijke beschermingsmiddelen in beeld. Die moeten altijd door de werkgever zelf verschaft worden en voorzien zijn van de juiste instructies zodat ze op de juiste manier worden toegepast.

“Arbo gaat om de gezondheid en veiligheid van je personeel. Dat kun je niet serieus genoeg nemen”

Bij het autobedrijf van Peter Schoolderman is arbo goed geregeld. Hij gunt ons dan ook met plezier een kijkje in zijn arbo-keuken. “Arbo is voor ons ontzettend belangrijk. We hebben vier mensen in dienst. Arbo gaat om de gezondheid en veiligheid van die mensen. Dat kun je niet serieus genoeg nemen. Bovendien kost een werknemer die niet kan werken het bedrijf geld. Met alle gevolgen van dien”, zegt hij. Autobedrijf Schoolderman heeft naast een werkplaats ook een bandencentrum. “Bij ons spelen dus vooral zaken met fysieke belasting een rol: bukken, tillen, et cetera. Vaak speelt de manier waarop mensen iets doen een grote rol. Hoe til je een versnellingsbak eruit? Iedere bak is weer anders, dus dat moet men per geval bekijken. Goed nadenken over je houding voordat je iets tilt is belangrijk.”

Schoolderman heeft zelf een paar handige hulpmiddelen om dat tillen gemakkelijker te maken. “Sowieso elkaar helpen. Maar ook pompen of krikjes waarvan we zelf vinden dat die goed helpen. Dat soort dingen staat niet in de Arbowet maar zijn wel goedgekeurd tijdens de Inspecties door SZW. Als garagebedrijf heb je dus de vrijheid om zelf invulling te geven aan hoe je bepaalde onderwerpen aanpakt.”

RI&E uitbesteden

Omdat Schoolderman personeel in dienst heeft, is voor hem een RI&E verplichte kost. De RI&E werd voorheen binnen het autobedrijf zelf opgepakt, maar sinds vorig jaar besteedt Schoolderman dit uit. “Dat is toch wel fijner. Je hebt een buitenstaander met meer deskundigheid en een andere invalshoek op je bedrijf. Bedrijfsblindheid ga je zo tegen en je wordt gewezen op zaken waar je nog niet eerder over had nagedacht.”

Fijnstof

”Op een witte vloer valt vuil eerder op en wordt het eerder schoongemaakt. Werkt veiliger en prettiger”

De meeste arbo-thema’s heeft Schoolderman goed onder controle, zegt hij. “Het enige wat lastig is om mee om te gaan is fijnstof. In principe moet je een dieselmotor voordat je hem naar binnen rijdt, voorzien van een speciaal opzetfilter. Dat filter hebben wij en iedereen kan erbij. Maar niemand doet het. Dat zie ik ook in andere garagebedrijven. Gelukkig hebben we natuurlijk een afzuigsysteem voor uitlaatgassen, maar toch. De maatregel zelf is leuk verzonnen, maar in de praktijk van alledag niet werkbaar.”

Ruim opgezette werkplekken en een schone vloer

Schoolderman verhuisde zeven jaar geleden met zijn bedrijf en besloot toen dat dit het juiste moment was om goed werk te maken van arbo. Hij belicht enkele zaken waar anderen wellicht wat aan kunnen hebben. “Als je onze werkplaats binnenloopt valt meteen op dat er een witte vloer ligt. Dat is om beter te kunnen zien dat er iets op de grond ligt en daarmee ook de noodzaak de vloer goed schoon te houden. Nog iets wat veiliger én prettiger werkt. Verder hebben wij bijzonder ruim opgezette werkplekken, waarbij ik er altijd op toezie dat alles opgeruimd is. Bovendien werken we zoveel mogelijk met gelabelde, snoerloze apparatuur: ledlampen en andere tools zijn vaak snoerloos zodat gevaar van struikelen wordt tegengegaan.”

Verder zijn goede arbeidsomstandigheden een kwestie van de juiste cultuur binnen het bedrijf, vindt Schoolderman. “Ik zit er zelf redelijk bovenop. Als ik de jongens op de knieën zie zonder matje, zeg ik daar iets van. Of als ik iemand verkeerd zie tillen, spreek ik hem daar op aan. Dat is belangrijk. Het gaat niet alleen om de toekomst van die werknemer, maar ook om mijn toekomst.”

Bron: AMT