Dynamovrijloopwielen; het hoe en wat

Steeds meer auto’s maken gebruik van dynamovrijloopwielen. Bij de vervanging van een aandrijfriem moet het vrijloopwiel ook vervangen worden. Mijngrossier.nl biedt nu bijna 300 referenties van OE-fabrikant INA.

De autofabrikanten maken in toenemende mate gebruik van dynamo’s die aangedreven worden via vrijloopwielen. Innovatieve dynamopoelies die over een geïntegreerde vrijloopkoppeling beschikken, verdringen de gebruikelijke starre riempoelie voor de V-snaaraandrijving van dynamo’s. Het bijzondere van de vrijloopkoppeling bevindt zich aan de binnenzijde van het systeem. Een gelagerde rollenvrijloop brengt, net zoals bij de vrijloop van een fiets, het koppel over. Dit biedt ten opzichte van starre dynamopoelies belangrijke voordelen als bijvoorbeeld het toerental van de motor plotseling daalt. Een dynamo met een vrijloopwiel ondervindt hiervan geen hinder en het aggregaat slijt daardoor minder snel.

Langere levensduur

Bij een lopende motor zijn er, inherent aan het principe van een benzine- of dieselmotor, bewegingen die tegen de draairichting van de motor ingaan. In dit geval slijten bij een starre riempoelie de riem en rollen eerder. Het voordeel van de vrijlooprol is dat bij een tegendraairichting de aggregaataandrijving losgekoppeld wordt van de motorbeweging. Hierdoor wordt de levensduur van het hele aggregaataandrijvingsysteem, zoals de riem en de rollen, aanzienlijk verhoogd. Verder stabiliseert het vrijloopwiel van de dynamo riemtrillingen en worden de riembewegingen gereduceerd. Daarnaast vermindert de vrijloopkoppeling het krachtniveau in de aggregaataandrijving en wordt de geluidsproductie van de riemaandrijving verbeterd. Bovendien maakt het vrijloopwiel gebruik van dynamo’s met meer vermogen mogelijk. Dit is bijvoorbeeld zeer praktisch bij de huidige start&stop-systemen.

Vervangen

De vraag wanneer een dynamovrijloopwiel vervangen moet worden, is in principe moeilijk te bepalen. Er is immers geen klassieke diagnose van de dynamovrijloop mogelijk. Een feit is wel dat trillingen en vroegtijdige schade aan de aggregaataandrijving vaak het gevolg zijn van een defect of versleten dynamovrijloopwiel. Een nieuwe riem zal immers sneller slijten als deze in combinatie met een oude, versleten vrijlooprol zijn werk moet doen. Het gevolg daarvan is een extra gepeperde rekening voor de klant. Het is daarom verstandig om bij elke riemvervanging ook de vrijlooppoelie te vervangen. Net zoals dat bij de loop- en spanrollen ook het geval is.

Voordelen dynamovrijloopwiel

  1. Stabiliseert riemtrillingen
  2. Reduceert riemspannerbewegingen
  3. Aanzienlijke verhoging levensduur van riem
  4. Reduceert het krachtniveau in de aggregaataandrijving
  5. Vermindert geluidsproductie van de riemaandrijving

Let op voor namaak

Ook in de markt van vrijlooprollen voor de dynamo’s zijn veel kopieën te vinden. Ook hier blijkt maar weer eens overduidelijk dat goedkoop vaak duurkoop is. OE-fabrikant INA legt regelmatig goedkope kopieën op de ‘pijnbank’. Uit de tests blijkt dat de namaakrollen de vereiste levensduur vaak bij lange na niet halen. Sommigen halen zelfs nog geen 10 procent van het minimum vereiste. Uit nadere inspectie blijkt waarom. De namaakrollen zijn niet perfect gekopieerd: ze zitten anders in elkaar. In de vrijloopwielen van INA, bekend door zijn rollagers, zit een vrijloop die werkt met stalen rollen die moeten klemmen als de aandrijfrol vermogen dient over te brengen. Omdat de goedkope kopieën hierover niet beschikken, gaan de rollen in de vrijloop snel slippen, wat de levensduur uiteraard niet ten goede komt. Erger nog: als de rollen slippen, wordt de dynamo niet meer goed aangedreven. De auto krijgt stroomgebrek en de goedkope vrijlooprol gaat uiteindelijk helemaal kapot.

Speciaal gereedschap

Hoewel het dynamovrijloopwiel een relatief klein onderdeel is, kan het voor grote (de) montageproblemen zorgen. Het demonteren zou met een beetje geweld nog wel mogelijk zijn, maar voor een perfecte montage heb je absoluut speciaalgereedschap nodig. Zoals het multifunctionele gereedschapset AT 1219 van Toolspecial. Deze 13-delige gereedschapset voor het (de)monteren van de tandriemschijven van dynamo’s verdient zich snel terug.