Deze handleiding helpt je bij het storingzoeken en het verhelpen van storingen in aircosystemen. Je kunt nu specifieke functiestoringen snel herkennen.
Voordat je een aircosysteem aan een onderzoek onderwerpt, moet je een aantal voorbereidende stappen uitvoeren om de prestaties van de airco te checken. Als er sprake is van een functiestoring, zijn er drie storingstypen; de airco koelt niet, de airco maakt bijgeluiden en de airco ruikt onaangenaam.
A/C = geklimatiseerde lucht
LD = lage druk
HD = hoge druk
V = compressor met variabele opbrengst
F = compressor met constante opbrengst
Testvoorwaarden
Om de airco te testen sluiten we een test/vulstation aan lagedrukzijde (LD) en hogedrukzijde (HD) van de onderhoudsaansluitingen van de airco aan. Bij voertuigen met mechanische thermostaat moet worden gecontroleerd of de thermostaatinstelling correct is en moet deze indien nodig worden geijkt (waarde: aanslag met de klok mee, 1/4 omwenteling terug, dan ijken). Start de motor en laat hem met een toerental van 1.500 – 2.000 omw/min draaien. Schakel de airco in. Kies aanjagerstand 2 of 3. Meet met de thermometer de temperatuur in het voertuig en in de werkplaats. Als de temperatuur in het voertuig hoger is dan de buitentemperatuur: open dan de ruiten en deuren. Wacht totdat de temperatuur in het voertuig en de buitentemperatuur gelijk zijn, of totdat er enigszins een vergelijkbaar temperatuurniveau is bereikt. Sluit vervolgens de ruiten en deuren. Als de temperatuur in het voertuig lager is dan de buitentemperatuur: laat de airco onder deze omstandigheden dan 5 – 10 min werken. Voer nu in beide gevallen de prestatiecontrole van de airco uit.
Prestatiecontrole
Als aan de testvoorwaarden zoals hierboven omschreven is voldaan, kan de prestatiecontrole van de airco starten. Meet hiervoor de temperatuur van de aangevoerde lucht met de thermometer. Daarvoor moet de sensor van de thermometer in de middelste uitstroomopening worden geplaatst. Start de motor en laat hem met een toerental van 1.500 – 2.000 omw/min draaien. Vergelijk de gevonden waarden met deze temperatuurtabel:
Is de bereikte gemeten waarde hoger dan de in de temperatuurtabel aangegeven waarde? Produceert de airco ongewoon veel bijgeluiden? Verspreidt de airco onaangename geuren? Drie keer ‘nee’? Dan werkt de airco storingsvrij. Als er wel een ‘ja’ opduikt, moeten we het probleem nader bekijken.
De airco koelt niet
In onderstaande tabel staan de normale bedrijfsdrukken van de airco die horen bij de bovengenoemde uitgangsvoorwaarden. Als deze drukken niet worden bereikt, kan je ervan uitgaan dat er een storing in de airco aanwezig is.
Als de drukken niet binnen de aangegeven grenzen liggen, moet de oorzaak hiervan worden opgespoord. Uitgangspunt voor het verhelpen van storingen zijn de maximale druk aan lagedrukzijde en aan hogedrukzijde die op de manometers af te lezen zijn. Er moet op worden gelet dat een manometer in drukloze toestand (omgevingsdruk) ‘0’ aangeeft.
De mogelijke storingen:
Oorzaak:
– Aanzuig- en persleiding op de compressor zijn verwisseld.
– Magneetkoppeling van de compressor slipt door of schakelt niet in.
– De expansieklep zit vast in geopende toestand. Als de airco is uitgerust met een compressor met een variabele opbrengst, treden er aan de lagedrukzijde kleine maar snelle drukveranderingen op.
– (V) Regelventiel van de compressor defect of onjuiste fabrieksinstelling.
– Compressor is defect.
Oorzaak:
– (F) Thermostaat defect.
– (F) Expansieklep gesloten, d.w.z. geblokkeerd of verstopt.
– Filter-droger verzadigd.
– (V) Regelventiel van de compressor geblokkeerd bij maximaal gevraagd volume.
– (F) Verstopping in koudemiddelleiding tussen filter en expansieklep.
Oorzaak:
– Aanvoer van warme lucht naar de verdamper of het voertuiginterieur.
– Aanvoer van warme koelvloeistof naar de warmtewisselaar van de verwarming.
– Verdamperunit bevroren.
Oorzaak:
– Mogelijk normale bedrijfsdruk bij hoge omgevingstemperatuur (> 43 °C).
– Te veel koudemiddel (30 – 35% meer dan de voorgeschreven hoeveelheid).
– Verontreiniging in condensor.
– (V) Defect regelventiel van de compressor.
– Verstopping aan hogedrukzijde tussen compressor, condensor en filter. Let op – de verstopping kan zich alleen bevinden in de buurt van de onderhoudsaansluiting aan hogedrukzijde, niet aan lagedrukzijde.
Oorzaak:
– Mogelijk normale bedrijfsdruk bij lage omgevingstemperatuur (> 5 °C).
– Mogelijk normale bedrijfsdruk bij lage omgevingstemperatuur.
– Te weinig koudemiddel (70 – 75% minder dan de normale hoeveelheid).
– (V) Expansieklep gesloten (geblokkeerd) of verstopt.
– (V) Verstopping aan lage- of hogedrukzijde tussen filter en verdamper.
– Verstopping tussen compressor en condensor of condensor en filter, voor de hogedrukaansluiting.
Oorzaak:
– Defecte compressor.
– Een mogelijke storingsoorzaak is een onjuiste uitlijning van de poelies. De aandrijfriem slipt door.
– Magneetkoppeling van de compressor slipt door of is defect.
– Defecte compressor.
– (V) Defect regelventiel op de compressor.
De airco produceert bijgeluiden
Geluiden bij het inschakelen van de airco hoeven niet direct op een storing te wijzen. Als de bijgeluiden minuten na het inschakelen van de airco nog hoorbaar zijn, moet worden gecontroleerd of een van de volgende storingsoorzaken van toepassing is, waarna de storing moet worden verholpen. Mogelijke oorzaken en de oplossingen:
– V-snaar slipt door of is versleten. > Controleer spanning en uitlijning van snaar.
– Het kogellager in de riemspanner veroorzaakt bijgeluiden. > Vervang lager.
– De magneetkoppeling van de compressor slipt door. > Controleer de afstand tussen de poelie en de meenemerschijf. Deze moet 0,4 – 0,6 mm zijn.
– Trillingsgeluiden van compressorhouder. > Controleer of alle bouten en moeren goed zijn vastgedraaid. Controleer de uitlijning van de poelies.
– Expansieklep ‘fluit’. > Als het geluid niet verdwijnt: vervang klep.
-Bijgeluid via condenswaterafvoerslang. > Monteer een terugslagklep in de condenswaterafvoerslang. Hierdoor kan het condenswater worden afgevoerd en niet meer met gorgelende geluiden worden teruggezogen.
Meer bijgeluiden
In de volgende gevallen veroorzaakt een storing in een van de componenten van de airco een abnormale lage en hoge druk. Hierdoor gaat de compressor bijgeluid maken, maar deze worden niet door de compressor zelf veroorzaakt maar door een van de onderstaande oorzaken.
– De hoeveelheid koudemiddel is niet correct (30 – 35% te veel of 70 – 75% te weinig).
– Expansieklep is gesloten, d.w.z. geblokkeerd of verstopt.
– Het regelventiel van de compressor is defect (alleen bij compressoren met variabele opbrengst (V)).
– Verstopping in koudemiddelcircuit airco.
– Het filter is verzadigd met vocht.
De airco produceert stank
De oorzaak van deze derde functiestoring ontstaat omdat er onder bepaalde omstandigheden aan de oppervlakte van de verdamper bacteriegroei ontstaat, die tot onaangename geurtjes in het interieur leidt. Je kunt dit tegengaan door gebruik te maken van een speciaal reinigingsproduct. Een goed advies aan de klant: schakel de airco enkele minuten voor het einde van de rit uit. Laat de ventilatie van het voertuig ingeschakeld. Hierdoor droogt de verdamper, zodat er geen voedingsbodem voor bacteriën ontstaat.