Van knaldemper naar hightech regelorgaan

Als een auto veel roet produceert, is een vol roetfilter het gevolg. Maar wat is de oorzaak? Uitlatenspecialist Rob ten Hoope legt uit hoe de simpele knaldemper van vroeger een hightech regelorgaan is geworden.

ten-hoope
Rob ten Hoope van Garage ten Hoope in Sassenheim.

Dankzij de opkomst van de katalysator en het diesel partikelfilter (DPF), oversteeg de uitlaat de status van knaldemper. Een uitlaat is nu een belangrijk motorregelorgaan. Zo stuurt de lambdasensor in de uitlaat signalen naar de ECU voor de juiste inspuiting in de motor, terwijl de katalysator en het DPF bepalen wat er uit de uitlaat komt. Rob ten Hoope zette in 1988 in Sassenheim Garage Ten Hoope op met als specialisme banden en uitlaten. Hij heeft de ontwikkeling van simpele knaldemper naar hightech regelorgaan meegemaakt. Ten Hoope: “In die beginjaren monteerde ik onder elke populaire auto jaarlijks een nieuwe achterdemper. De uitlaten rotten snel weg, maar voor minder dan 250 gulden had je een complete uitlaat van voor naar achteren. Tegenwoordig zijn de onderdelen duurder, maar ze gaan ook aanzienlijk langer mee. Veel auto’s met twee of drie ton op de teller rijden nog met de eerste uitlaat rond.”

Gek op speciaalgereedschap

Rob ten Hoope is een autoliefhebber. Hij heeft een prachtige klassieke Jaguar XJ, maar is even gek op speciaalgereedschap. Ten Hoope: “Speciaalgereedschap werkt sneller en het motiveert; de monteurs vinden het geweldig dat we hier alles hebben.” Ten Hoope heeft geavanceerde uitlijnapparatuur, want als VACO-erkend bandenspecialist voert hij veel uitlijnwerkzaamheden voor collega-garagisten uit. Voor de uitlatenservice gebruikt hij een rookmachine, waarmee allerlei lekkages zijn op te zoeken. Ten Hoope: “Door simpelweg de ‘Redline Smoke Pro’ achterin de uitlaat te steken, zie je zomaar ergens rook uit een flexibel stuk pijp komen, terwijl je dat lek niet gehoord of gezien had. Om vastgeroeste bouten van een uitlaat los te krijgen, gebruik ik een inductie-apparaat. Als je de spiraal-vormige draad op de bout zet, gloeit de bout binnen enkele seconden op van hitte. Het werkt veiliger en beter dan een brandertje. Op moeilijk toegankelijke plaatsen, kun je de spiraal vervangen door een flexibele draad, die je in de gewenste vorm kunt buigen.”

Mini-Ductor
Met de Mini-Ductor krijg je vastzittende bouten, moeren, nippels en lagers met een handomdraai los.

Te weinig tegendruk is ook niet goed

De meest voorkomende klacht met betrekking tot het uitlaatsysteem is dat een klant merkt dat het motorvermogen afneemt en het storingslampje (MIL) aan gaat. Het DPF kan dan verstopt zijn. Voor een statische regeneratie sluit Ten Hoope een diagnoseapparaat aan, leest de foutcodes uit, reset de ECU en controleert opnieuw. Ten Hoope is sinds jaren mijngrossier.nl lid, waarmee hij via AutoTools beschikt over roetfilterdiagnose informatie, checklijsten en uitgebreide roetfilterbeschrijvingen. Ten Hoope: “Foutcodes kunnen een reden tot APK-afkeur zijn. Vroeger gingen we met een diesel nog wel eens vol gas de snelweg op en dan had je kans dat de auto alsnog door de keuring kwam.” Dat kan sinds de komst van het DPF opnieuw, want dieselmotoren komen bij kleine stukjes rijden niet op bedrijfstemperatuur. Het DPF loopt dan snel vol met roet, waardoor de tegendruk in het uitlaatsysteem toeneemt. De bestuurder merkt dat de motorprestaties afnemen en geeft meer gas, terwijl de regeneratie door de motorsturing voor na-inspuiting van brandstof zorgt. Het brandstofverbruik neemt daardoor zomaar met vijftien tot twintig procent toe. Helemaal geen tegendruk is overigens ook niet goed en kan voor problemen met de kleptiming zorgen. Het verwijderen van het DPF is dus onverstandig, nog afgezien van het feit dat het illegaal is.

controle-achterdemper

Is DPF wel te reinigen?

Als blijkt dat het niet mogelijk is om het DPF statisch of dynamisch (door de auto zelf ) te regenereren of wanneer het slechts tijdelijk helpt, kan Ten Hoope het roetfilter naar een reinigingsbedrijf sturen. Maar as, fosforresidu en andere niet-organische deeltjes verbranden niet, waardoor het filter deels verstopt blijft. Ook met ultrasoonreinigen wordt het DPF niet helemaal schoon. Het is overigens geen uitgemaakte zaak dat het lampje ‘DPF verstopt’ aan gaat. Er kunnen zich ook EGR-problemen voordoen, zoals met de brandstof, olie, druksensor, lambdasonde of door een gebrek aan brandstof-gedragen katalysatorvloeistof (FCB, Eolys). Dit additief zorgt ervoor dat de verbranding van de roetdeeltjes bij een lagere temperatuur plaatsvindt. Het filter werkt daardoor efficiënter, het risico dat het filter tijdens regeneratie smelt is kleiner en het brandstofverbruik blijft laag.

uitlaat-controleren

“Mijngrossier.nl heeft mijn voorraad”

Met vijf man personeel en vijftien doorgangen per dag verwerkt Garage Ten Hoope 115 APK’s per maand. Het bedrijf groeit nog steeds en heeft veel uitlaten-ervaring. Tip van Ten Hoope: “Een defecte lambdasonde kan een katalysator kapotmaken. Als je de katalysator vervangt, vervang dan ook de lambdasonde. En gebruik niet teveel kitten en pasta’s.” Ten Hoope is partner van Bosch BIS (Bosch Injection Systems), maar is niet aangesloten bij een franchiseformule. Ondanks zijn banden- en uitlaatspecialisme wil Ten Hoope zich presenteren als universeel autobedrijf. Natuurlijk is hij lid van mijngrossier.nl met als groot voordeel dat hij al jaren geen eigen voorraad uitlaten meer heeft. Ten Hoope: “Door de hoeveelheid verschillende types is het aanhouden van een voorraad onmogelijk geworden. Bovendien komt mijn grossier uit Hillegom tot acht keer per dag langs. Ik ben één van hun grootste klanten.” Mijngrossier.nl beschikt met Romax Original over het grootste assortiment uitlaatsystemen in de Benelux. Alleen aan roetfilters zijn dat al meer dan 160 referenties.

Romax Original in AutoTools

In mijngrossier.nl via AutoTools staat een omvangrijke handleiding met betrekking tot roetfilterdiagnose. Hierin wordt duidelijk welke stappen doorlopen moeten worden, aangevuld met extra controlepunten bij of na het vervangen van een roetfilter. Ook Romax heeft alle technische informatie gebundeld in AutoTools, inclusief welke Eolys-vloeistof bij welk autotype gebruikt moet worden. Dit wordt onder meer bepaald aan de hand van de ORG-nummers of de kleur van de tankring. Lees meer: Specifieke technische informatie over roetfilters in mijngrossier.nl.

Ten Hoope adviseert speciaalgereedschap

De Mini-Ductor is een onmisbaar stuk gereedschap in de werkplaats. Het krijgt vastzittende bouten, moeren, nippels en lagers met een handomdraai los dankzij de inductie verhittingstechniek. Het is veilig, geeft geen bijkomende schade en is in te zetten op moeilijk bereikbare plekken door flexibele adapters. Meer weten? Elke verbinding veilig en snel los met de Mini-ductor

De Redline Smoke Pro detecteert eenvoudig en snel lekkages in diverse systemen door middel van het produceren van rook. Met het regelventiel reguleert u de hoeveelheid afgegeven rook en met de manometer leest u de druk/vacuum terugloop af voor een nog nauwkeuriger diagnose. Lees ook de gebruikerservaring van Wouter van Mersbergen van Autobedrijf van Mersbergen.